14 november is jaarlijks “Wereld Diabetes Dag”. Dit is al zo sinds 1991! Een belangrijke dag waarop wereldwijd bewustwordingscampagnes voor diabetes plaatsvinden. In verband met de toename van diabetes over de hele wereld is het belangrijk om hier aandacht en begrip voor te vragen. Omdat voeding een grote rol speelt bij diabetes hebben wij hier als diëtisten ook veel mee te maken. Ook wij zien dat de groep mensen met diabetes groter wordt en willen er daarom op deze dag ook even bij stilstaan. Wat is diabetes precies, welke klachten horen erbij, wat is de relatie met voeding en wat kunnen wij betekenen als iemand diabetes heeft? In dit blog leggen we er het een en ander over uit.
Wat is diabetes?
Diabetes wordt ook wel suikerziekte genoemd. Wanneer je diabetes hebt, is je lichaam niet meer in staat om zelf de suikerhuishouding goed te regelen. Wanneer koolhydraten (in alle vormen, zie verderop) eet, worden deze in darmen helemaal afgebroken tot glucose (suiker). Glucose kan vanuit de darm opgenomen worden en gaat dan rechtstreeks de bloedbaan in. Vervolgens heb je het hormoon insuline nodig om de glucose vanuit je bloed naar je cellen te transporteren, je kan insuline zien als de sleutel die de cellen opent waardoor de glucose de cel in kan: insuline zorgt er dus voor dat je bloedsuikerspiegel niet te hoog wordt.
Insuline wordt aangemaakt door de alvleesklier. Wanneer er voor lange tijd te veel insuline wordt gevraagd door het lichaam, kunnen de cellen van het lichaam hier ongevoelig voor worden én kan de alvleesklier zo overbelast raken dat het niet meer lukt om insuline aan te maken. Hierbij spelen ook andere factoren een rol, zoals aanleg, onderliggende ziektebeelden, stress etc. Bij diabetes reageren de cellen van het lichaam niet goed meer op insuline en kan het zelfs zo zijn dat er niet meer voldoende tot géén insuline wordt aangemaakt. Als insuline zijn werk niet kan doen, loopt de bloedsuiker veel te hoog op. De bloedsuiker blijft dan in het bloed zitten en kan niet gebruikt worden als brandstof. Daardoor ben je moe, heb je dorst en moet je veel plassen, omdat het lichaam de suiker uit het bloed op een andere manier wil kwijtraken.
*Let op: dit is diabetes type 2. Diabetes type 1 is een andere variant, waarbij de alvleesklier helemaal geen insuline aanmaakt, omdat het afweersysteem van het lichaam de cellen van de alvleesklier aanvallen. In dit blog richten we ons verder op diabetes type 2*
Behandeling bij diabetes
Er zijn meerdere behandelopties bij diabetes type 2. Gelukkig worden leefstijlaanpassingen steeds meer gestimuleerd! Het kan zijn dat medicatie nodig om je lichaam weer gevoeliger te maken voor de insuline of om de insulineproductie te stimuleren. Het kan ook zo zijn dat dit beide niet meer toereikend is en dat je zelf dagelijks insuline moet spuiten om je bloedsuikerspiegel te reguleren.
De belangrijkste eerste stap is altijd het in kaart brengen van je voedingspatroon en overige leefstijlfactoren (zoals beweging, slaap en stress). Aanpassingen binnen je voedingspatroon hebben direct een grote invloed op je bloedsuikerspiegel:
Voeding en diabetes
Voeding speelt een grote rol bij diabetes. Zoals je hierboven kan lezen heeft diabetes alles te maken met de suikerhuishouding. Het is bij diabetes dan ook goed om op te letten met suikers en ook op andere vlakken kan het aanpassen van je voeding een groot verschil maken. Dit zit hem in het gebruik van koolhydraten, de hoeveelheid én soort koolhydraten. Het optimaliseren van je voeding zodat je voldoende vitaminen en mineralen binnen krijgt. En ook in frequentie en timing van maaltijden. Afhankelijk van de ernst van de diabetes en van je persoonlijke situatie en mogelijkheden.
Koolhydraten zitten niet alleen in zoete dingen, zoals suiker en fruit, maar ook in sommige groenten, melk, brood en aardappelen en andere soorten zetmeel. Het lichaam maakt glucose van koolhydraten. Dit komt in het bloed terecht als bloedsuiker en gaat naar alle lichaamscellen voor energie.
Wat kan een diëtist betekenen bij diabetes?
Als diëtisten zien wij in de praktijk veel mensen met diabetes type 2. We geven uitleg over de relatie tussen voeding en de bloedglucosewaarden. Welke voeding heeft hier invloed op, waarom is dat zo en hoe kun je de waarden zo goed mogelijk stabiel houden? Hoe ziet jouw eet- en leefpatroon er op dit moment uit en wat is een manier die bij jou past? Ervaar je veel stress of slaap je slecht en is het raadzaam om daar mee aan de slag te gaan?
We werken altijd persoonlijk en adviseren daarom op jouw persoonlijke situatie, de mogelijkheden en wensen zijn voor iedere persoon anders. We geven je op maat gemaakt en persoonlijk advies en streven ernaar om je te begeleiden tot je helemaal zelf onder de knie hebt hoe je jouw glucosewaarden onder controle kan houden.
Benieuwd of wij iets voor jou kunnen betekenen? Neem gerust vrijblijvend contact met ons op!