De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor ons zitgedrag. Zitten schijnt ‘het nieuwe roken’ te zijn. Deze vergelijking wordt gemaakt omdat langdurig zitten het risico op onder andere hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type 2 vergroot, maar de vergelijk wordt voornamelijk gemaakt omdat de schade te lang zitten niet te compenseren is door bijvoorbeeld een half uurtje te gaan sporten. Net zoals de schade van het roken van een sigaret niet te compenseren is. De schade is er nou eenmaal!
Nou zijn er natuurlijk heel veel mensen die een kantoorbaan hebben en er daardoor niets aan kunnen doen dat ze vijf dagen in de week voornamelijk zitten overdag. Wanneer je iedere dag naar kantoor gaat, zit je al gemiddeld zo’n zeven uur op een stoel. Veel van die mensen proberen dit dan ook ‘goed te maken’ door een aantal avonden in de week te gaan sporten. Natuurlijk is daar niets mis mee en blijf dat vooral doen! Maar nou is gebleken dat mensen die te veel stilzitten maar daarnaast wel veel bewegen óók gewoon de gevolgen ervaren die verbonden zijn aan langere periodes stilzitten. Oftewel: je kun een dag zitten ‘goedmaken’ met een half uur sporten.
Maar er is geen reden voor paniek (en ook geen reden om te stoppen met sporten): de onderzoeken tonen het verband aan tussen stilzitten en het toegenomen risico op ziekten, dus het is niet zo dat stilzitten direct leidt tot aandoeningen. Toch is het natuurlijk wel goed om hier bewust mee bezig te zijn en meer te bewegen. Mensen die niet voldoende dagelijkse beweging krijgen maken namelijk twee keer zoveel kans op een vroegere dood dan mensen met een hoog BMI….
Oké… Maar wat nu?
Voor iedereen die graag gezonder wil leven maar een hekel heeft aan de sportschool is er dus goed nieuws. Je hoeft je niet per se zo veel mogelijk in het zweet te werken om ervoor te zorgen dat je gezond leeft!
De hele dag zitten is dus niet goed voor je.. Maar extreem fanatiek sporten hoeft ook niet. Langdurig zitten is schadelijk gebleken, ook als je er gewoon bij sport, omdat het niet te compenseren is. De zitgrens lijkt ongeveer op 7 à 8 uur per dag te liggen. Voor elk uur dat we langer zitten, neemt de kans op vroegtijdig overlijden toe. Vandaar dat landen als Australië en Canada al een zitnorm hebben. De Gezondheidsraad komt deze zomer met een nieuwe beweegnorm en zal daarin ook het zitgedrag gaan meenemen.
Te veel zitten is dus echt slecht. Sporten is gezond maar er is ook een light-variant, die al veel gezondheidswinst oplevert. Wie vijf keer per week een half uur sport maar de rest van de dag voornamelijk zit, doet minder voor het lichaam dan wie door de dag heen regelmatig actief is. Dus begin gewoon eens met wandelen, sta even op om koffie te halen, loop rond, pak de fiets, neem de trap, stoei met de kinderen, maai het gras of maak het huis schoon. Blijf gewoon in beweging!
Beweging is eigenlijk heel simpel!
Het is simpeler dan je denkt. De oplossing: probeer dagelijks minimaal 60 minuten te bewegen, verdeeld over de dag. En met deze tips gaat dat makkelijk lukken:
- Probeer wanneer je kunt de fiets te pakken in plaats van de auto. Een kleine boodschap, even op de koffie bij een vriend of vriendin, we hebben de neiging om altijd maar de auto te pakken. Ga te voet of pak de fiets en je hebt al meteen extra beweging te pakken wat eigenlijk geen extra moeite kost.
- Reis je met het openbaar vervoer: stap een halte eerder uit wanneer je daar de tijd voor hebt, zet je auto iets verder van het station of ga op de fiets naar jouw opstappunt.
- Neem altijd de trap in plaats van de lift of de roltrap. Thuis, op het werk, in een hotel, op school, op het station. Dit kan je overal toepassen en het is echt een kwestie van jezelf aanwennen.
- Zorg dat je iedere 30 minuten even wat beweegt. Zit je de hele dag op kantoor: loop even naar het toilet, voer een telefoongesprek indien mogelijk even lopend of staand, loop naar een andere afdeling om wat te communiceren in plaats van via de telefoon of per mail of ga simpelweg even koffie of thee halen. Jouw collega’s zijn vast blij met jouw nieuwe gewoonten!
- Zit je veel in de auto: parkeer dan wat verder weg van het adres waar je moet zijn en neem in ieder geval altijd de trap in een parkeergarage.
- Stofzuigen, stoffen, dweilen. Het huishouden doen is een prima vorm van beweging! Ben je thuis aan het werken of heb je een lui dagje thuis? Wissel het zitten af en toe eens af met een huishoudelijk taakje. Niet alleen goed voor je lijf, maar je bent aan het eind van de dag gegarandeerd blij dat je die taken gedaan hebt.
- Maak in de lunchpauze een buitenwandeling. Al is dit maar 10 minuten!
- Doe je huisdier na ;-): je ziet jouw hond of kat zichzelf misschien wel eens overdreven uitrekken na een slaapje of een lange periode van luieren. Ze voelen zich stijf en door te rekken en strekken stimuleren ze de doorbloeding in hun lijf. Rek je eens een paar keer uit als je stijfheid in je spieren voelt. Dit is ook goed als je bijvoorbeeld vaak in het vliegtuig zit. Draai met je enkels, beweeg je armen en benen en loop even naar het toilet.
- Staat er een vergadering gepland? Steeds meer bedrijven bespreken de punten aan staantafels. Niet alleen goed voor je spieren, maar ook voor de hersenen!
Bewegen is zuurstof voor je hersenen
Je hersenen functioneren slecht zonder aanvoer van voldoende zuurstofrijk bloed. Wees inventief, er is namelijk altijd een manier van bewegen te vinden ongeacht het werk dat je uitoefent. Een ander professioneel bijkomend voordeel is dat de creativiteit hiermee toeneemt. Vitale organen zoals ons hart, longen, huid en hersenen gebruiken enorm veel zuurstof. Hierbij is het belangrijk dat het bloed blijft circuleren zodat voedingsstoffen worden aangevoerd en afvalstoffen worden afgevoerd. Ons brein heeft die zuurstof en voedingsstoffen hard nodig, vooral als de werkdruk enorm hoog ligt en je mentale belasting toeneemt.
Lukt het je niet om een vraagstuk op te lossen en zie je niet meer helder door de vele stapels werk? Voorzie je brein dan van zuurstof. Laat alles even los en ga bewegen om de doorbloeding te stimuleren. Grote kans dat ideeën dan vanzelf te binnen schieten. Onderstaande afbeelding laat zien wat wandelen allemaal nog meer kan doen voor jouw lijf en hersenen:
Al met al, genoeg redenen en opties om meer te bewegen! Je hoeft je dus écht niet iedere avond in het zweet te werken in de sportschool. Maar stop nu ook niet massaal met sporten, want het is natuurlijk nog steeds supergezond. Maar zorg dat je daarnaast dagelijks zo’n 60 minuten aan beweging hebt en onderbreek lange zitperiodes met korte, simpele bewegingen!